Inleiding
Knopen worden binnen de buitensport voor verschillende doeleinden gebruikt. Zo worden ze gebruikt om zeker- of ophangpunten punten te creëren, om het uiteinde van het touw te verdikken om te voorkomen dat deze door bijvoorbeeld een zekerapparaat heen past, of om touw weg te hangen. Iedere knoop heeft zijn eigen voor- en nadelen, dus het is belangrijk dat in alle situaties alleen de daarvoor bedoelde knoop gelegd wordt.
Let op: Controleer de knopen altijd goed en laat ze ook door een andere instructeur controleren. Ook tijdens de activiteit is regelmatige controle van de knopen belangrijk.
Zorg er bij knopen voor dat het uiteinde van het touw lang genoeg is. De regel is: het uiteinde is minimaal tien maal de dikte van het touw.
Elke knoop in een touw vermindert de sterkte van het touw!
De achtknoop
Dit is de basis van de dubbele- en de gestoken achtknoop die vaak wordt gebruikt in de buitensport.
Dubbele achtknoop gelegd
Maak een lange lus in het touw en leg de touwen naast elkaar. Maak halverwege deze lus weer een (tweede) lus en haal het uiteinde over het te belasten gedeelte heen weer door de tweede lus. Leg de touwen netjes naast elkaar en je kunt door de nu ontstaande lus een karabiner slaan. Controleer of er echt een achtvorm in het touw zit, en dat de touwen overal netjes naast elkaar lopen.
Gebruik: bij het klimmen om het touw indirect (met een karabiner) aan de klimgordel te bevestigen. Dit komt bij PBN bij alle basislessen klimmen voor.
Dubbele achtknoop gestoken
Je pakt het uiteinde van het touw waar je op ongeveer 40 cm van het einde een enkele achtknoop maakt. Dan steek je het uiteinde van het touw door de twee lussen die de verbinding zijn van de aanbindlus. Je bindt dus het touw zo dicht mogelijk op je lichaam. Je trekt het touw door totdat je de acht voor je hebt. Dan laat je het touw de al gemaakte acht volgen (precies de zelfde weg). Zorg dat het touw nog zeker 10 cm over heeft als hij uit de acht komt.
Gebruik: bij voorklimmen om het touw direct (zonder karabiner) aan de klimgordel te bevestigen.
De paalsteek
Leg het einde van het touw rond het bevestigingspunt, bv. een boom. Maak een lus in het lange eind waarbij het te belasten deel onderlangs doorloopt. Het korte eind nu eerst van onder naar boven door de lus steken. Dan het uiteinde om het te belasten gedeelte brengen en het van boven naar onder weer door de lus. Trek nu aan het te belasten gedeelte en de paalsteek is klaar. De paalsteek moet worden afgeknoopt met een visserssteek als de paalsteek niet direct belast is. Deze visserssteek moet direct tegen de paalsteek aanliggen.
Gebruik: bij het vastmaken van een touw aan een vast punt, waar veel belasting op het touw komt. Voordeel is dat deze knop er gemakkelijk weer uit gaat als de belasting van het touw af is.
De mastworp
Maak 2 lusjes in het touw, naast elkaar. Sla de lusjes wel dezelfde kant op, het makkelijkst is naar links. Schuif de rechterlus achter de voorste langs en haal daar de karabiner doorheen.
Gebruik: om een touw te bevestigen aan een vast punt. Dit kan op een willekeurige plek in het touw, want er is geen uiteinde nodig. Bij voorbeeld als tweede zekering bij het bevestigen van een abseiltouw.
Indien het vaste punt een paal of een boom is (zonder karabiner), kan de mastworp ook gestoken worden.
Dubbele vissersteek
Houd de twee uiteinden van het touw naast elkaar. Pak en uiteinde vast en sla dit twee keer om het andere uiteinde. Denk erom dat het touw na de eerste keer over zichzelf heen gekruist wordt. Steek daarna het uiteinde onder het kruis door. Draai het geheel nu om en herhaal hetzelfde met het andere uiteinde.
Gebruik: De dubbele visserssteek wordt gebruikt om een prusiktouwtje te maken.
De enkele visserssteek kan ook gebruikt worden om het losse uiteinde van een paalsteek af te knopen., als deze niet direct belast is. (tot stap 2)
Prusikknoop
Leg het prusiktouwtje onder het abseiltouw. Sla het gedeelte waar het knoopje in zit over het abseiltouw door het lusje heen en herhaal dit (dus 2 keer doorhalen). Trek nu aan het gedeelte van het prusiktouwtje waar de knoop in zit. Dat knoopje mag niet over het abseiltouw lopen, want dat geeft te veel weerstand. Leg de touwgedeelten nu netjes naast elkaar.
Gebruik: Bij het abseilen als noodstop. Wanneer deze op de hierboven beschreven manier is bevestigd aan het touw, en deze niet wordt meegeschoven door de abseiler, bijt dit touwtje zichzelf vast en hangt de abseiler vast aan het abseiltouw.
